Sneller dan verwacht staat de opvolger van de door het Grondwettelijk Hof vernietigde effectentaks in de steigers, de “solidariteitsbijdrage”.

De solidariteitsbijdrage wordt een abonnementstaks op de effectenrekening zelf en niet op de titularis(sen) van de effectenrekening.

Zowel effectenrekeningen gehouden door particulieren als door vennootschappen vallen onder het toepassingsgebied.

Alle effecten op effectenrekeningen worden geviseerd, zoals aandelen, obligaties, deelnemingen in beleggingsfondsen en -vennootschappen, maar ook afgeleide producten (zoals indextrackers), turbo’s en vastgoedcertificaten.

In het licht van het respect voor ondernemerschap, blijven aandelen op naam buiten het toepassingsgebied van de nieuwe taks. De aandelen van een ondernemer met een eigen onderneming die zijn ingeschreven in het aandelenregister van de onderneming, vallen niet onder het toepassingsgebied.

De taks is verschuldigd op effectenrekeningen waarvan de waarde van de effecten € 1.000.000 of meer bedraagt.

De drempel wordt verdubbeld ten aanzien van de (vernietigde) effectentaks, waarbij de drempel € 500.000 of meer per titularis was.

Uit praktische overwegingen zou de peildatum – naar Nederlands model – één specifieke dag per jaar kunnen zijn.

Het tarief bedraagt 0,15% van de waarde van de belastbare effecten. Het tarief blijft zo gelijk aan het tarief van de effectentaks.

De solidariteitsbijdrage bedraagt € 1.500 per jaar voor een effectenrekening met effecten ten bedrage van € 1.000.000.

Omdat het een abonnementstaks wordt op de effectenrekeningen zelf, worden effectenrekeningen van dezelfde titularis niet meer samengeteld. Buiten gevallen van misbruik (zie verder) is bijvoorbeeld over een effectenrekening van € 600.000 van een titularis-in België woonachtige particulier geen solidariteitsbijdrage verschuldigd, ook al houdt deze titularis een andere effectenrekening van € 800.000.

Doel is ook om (vooral buitenlandse) effectenrekeningen die middels buitenlandse juridische constructies worden aangehouden onder de toepassing van de solidariteitsbijdrage te brengen, wanneer deze constructies onder het toepassingsgebied van de Belgische kaaimantaks vallen. Het gaat om (vooral buitenlandse) effectenrekeningen gehouden door in het buitenland gevestigde vennootschappen en entiteiten die in het buitenland niet of laag worden belast en waarvan een in België woonachtige particulier de aandeelhouder of de oprichter is.

Luxemburgse effectenrekeningen die worden gehouden door een Luxemburgse société de gestion de patrimoine familial, waarvan de aandelen worden gehouden door een in België woonachtige particulier, zouden bijvoorbeeld onder het toepassingsgebied vallen.

Volgende effectenrekeningen lijken onder het toepassingsgebied te vallen:

  • Belgische en buitenlandse effectenrekeningen waarvan de titularis-uiteindelijk gerechtigde een in België woonachtige particulier is;
  • Belgische en buitenlandse effectenrekeningen waarvan de titularis-uiteindelijk gerechtigde een in België gevestigde vennootschap is;
  • (Belgische en) buitenlandse effectenrekeningen waarvan de titularis een buiten België gevestigde vennootschap of entiteit is die onder het toepassingsgebied van de kaaimantaks valt. De kaaimantaks is van toepassing op buitenlandse vennootschappen en entiteiten die in het buitenland niet of laag belast worden en waarvan de aandeelhouder of oprichter een in België woonachtige particulier is;
  • Belgische effectenrekeningen waarvan de titularis-uiteindelijk gerechtigde een buiten België woonachtige particulier is; en
  • Belgische effectenrekeningen waarvan de titularis-uiteindelijk gerechtigde een buiten België gevestigde vennootschap is.

Ook effectenrekeningen gekoppeld aan tak 23-verzekeringen kunnen onder het toepassingsgebied van de nieuwe taks vallen, aangezien geen uitzondering zou zijn voorzien.

Gezien de huidige omstandigheden wordt de inwerkingtreding spoedig verwacht. Een wet treedt in werking binnen 10 dagen na de publicatie in het Belgisch Staatsblad, tenzij anders bepaald.

De tekst van het wetsontwerp is vandaag besproken op de ministerraad. Het wetsontwerp gaat nu naar de Raad van State.

Zoals gezegd is de taks een abonnementstaks gekoppeld aan de effectenrekening.

Eén effectenrekening van een in België woonachtige particulier waarvan de waarde van de effecten € 1.200.000 bedraagt, valt onder het toepassingsgebied. Zes effectenrekeningen van een in België woonachtige particulier waarvan de waarde van de effecten telkens € 200.000 bedraagt, vallen niet onder het toepassingsgebied, ook al hebben de rekeningen dezelfde titularis.

In het wetsontwerp zou worden verwezen naar de antimisbruikbepaling in het Wetboek Inkomstenbelastingen. De opsplitsing en / of verlaging van de waarde van de effecten op de effectenrekeningen zal in principe fiscaal misbruik uitmaken, tenzij de titularis andere dan fiscale motieven heeft voor deze opsplitsing en / of verlaging, zoals bijvoorbeeld een schenking aan zijn kinderen.

De banken zouden medeverantwoordelijk worden gemaakt. De vraag rijst in hoeverre de Belgische overheid een buitenlandse bank medeverantwoordelijk kan maken.

Het feit dat de effectenrekening zelf het aanknopingspunt is, en niet de titularis, is duidelijk ingegeven door de motivering van de vernietiging van de effectentaks. Hetzelfde geldt voor het feit dat alle effecten worden geviseerd.

Aangezien aandelen op naam uitgesloten blijven, is de vraag of de kwalificatie van de solidariteitsbijdrage als abonnementstaks, gekoppeld aan de effectenrekeningen, voldoende bescherming biedt tegen een vernietiging door het Grondwettelijk Hof wegens discriminatie.

Bovendien is het maar de vraag of de drempel van € 1.000.000 niet willekeurig en discriminatoir is.

Wij volgen de verdere ontwikkelingen nauw op en houden u op de hoogte!