De uitspraken van 18 december van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) hebben de discussie over stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden weer flink doen oplaaien. In nasleep van de kort daarop gewezen Greenpeace-uitspraak heeft Kabinet-Schoof besloten tot oprichting van een Ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel. Recent bleek bij de presentatie van de Voorjaarsnota op 18 april 2025 echter dat daarbij geen (additionele) budgetten op Rijksniveau zijn vrijgemaakt voor de aanpak van de huidige stikstofproblematiek. Dat doet vermoeden dat verdere sturing vanuit de Rijksoverheid op dit onderwerp nog enige tijd op zich zal laten wachten.
Om te voorkomen dat Nederland in de tussentijd steeds verder op slot komt te zitten, zetten wij in onze whitepaper, die via onderstaande link kan worden gedownload, enkele ecologische, technische en juridische denkrichtingen uiteen om op korte termijn tot een integrale aanpak van de stikstofproblematiek in Nederland te komen. In onze optiek is hierbij een grote rol weggelegd voor de provincies. Ook hoeft wat ons betreft niet gewacht te worden op enige sturing vanuit Den Haag, maar kunnen de provincies zelf op korte termijn al aan de slag met concrete acties om naar een oplossing toe te werken.
Het idee van deze whitepaper is om de discussie over stikstof verder richting concrete en praktische oplossingen te helpen. Wij onthouden ons daarom van reflecties op eventuele juridische geitenpaadjes die op dit moment nog beschikbaar zouden kunnen zijn, evenals van diepgravende duidingen van de uitspraken van 18 december en de manier waarop deze zich verhouden tot het Unierecht. Dit is geen brandbrief, zoals er al zo velen zijn verstuurd vanuit verschillende sectoren die door de recente uitspraken van de ABRvS in tijdelijke onzekerheid zijn gestort, maar juist een positief en optimistisch stuk waarin wij onderzoeken hoe – binnen het huidige juridisch kader – op korte termijn wél meer mogelijk zal zijn.
