Achtergrond

De Hoge Raad oordeelde op 24 december 2021 in het zogenoemde Kerstavondarrest dat de vermogensrendementsheffing van box 3 sinds 1 januari 2017 in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod in het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens. Deze strijdigheid heeft als belangrijkste oorzaak dat sinds 2017 voor de belastingheffing in box 3 wordt uitgegaan van een fictief rendement over een fictieve samenstelling van het vermogen (vermogensmix), waardoor de belastingheffing volgens de Hoge Raad te ver af is komen te staan van een heffing over het werkelijke inkomen. Wilt u meer weten over het Kerstavondarrest? Lees dan ook onze nieuwsbrief van 24 december 2021

Naar aanleiding van het Kerstavondarrest heeft de Staatssecretaris van Financiën op 4 februari 2022 uitspraak gedaan in de massaal bezwaarprocedures voor box 3 die liepen voor de jaren 2017 t/m 2020. Vervolgens is aan belastingplichtigen in box 3 die bezwaar hadden gemaakt tegen een aanslag inkomstenbelasting 2017, 2018, 2019 en/of 2020 rechtsherstel verleend op basis van de zogenoemde ‘forfaitaire spaarvariant’. In onze nieuwsbrief van 3 mei 2022 hebben wij de vormgeving van het rechtsherstel uiteengezet.

De vraag die nog openstond, was of ook ‘niet-bezwaarmakers’ voor rechtsherstel in aanmerking zouden moeten komen. Daarover oordeelde de Hoge Raad op 20 mei 2022 (kort gezegd) dat aan belastingplichtigen in box 3 die geen bezwaar hebben gemaakt tegen hun aanslag inkomstenbelasting 2017, 2018, 2019 en/of 2020 (de ‘niet-bezwaarmakers’) géén rechtsherstel hoeft te worden verleend, als hun belastingaanslagen al onherroepelijk vaststonden op de dag van het Kerstavondarrest. Wilt u meer weten over deze uitspraak van de Hoge Raad? Lees dan onze nieuwsbrief van 23 mei 2022.

Op Prinsjesdag 2022 heeft de Staatssecretaris van Financiën bevestigd dat het kabinet niet voornemens is om niet-bezwaarmakers (onverplicht) tegemoet te komen. Daarbij gaf hij aan dat verzoeken van niet-bezwaarmakers tot ambtshalve vermindering door de Belastingdienst zullen worden afgewezen.

Nieuwe massaal bezwaarprocedure box 3 voor niet-bezwaarmakers

Naar aanleiding van het bericht dat niet-bezwaarmakers géén rechtsherstel zouden ontvangen, heeft overleg plaatsgehad tussen diverse belangen- en koepelorganisaties en de staatssecretaris, om de verwachte stroom van verzoeken tot ambtshalve vermindering, de bezwaar- en beroepsprocedures te stroomlijnen. Dit heeft geleid tot procesafspraken over een nieuwe juridische procedure voor niet-bezwaarmakers. Deze nieuwe juridische procedure heeft betrekking op de rechtsvraag of niet-bezwaarmakers net als bezwaarmakers recht hebben op rechtsherstel in box 3 naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad op 24 december 2021.

Wat betekent de nieuwe massaal bezwaarprocedure voor niet-bezwaarmakers?

Concreet betekent de nieuwe procedure voor niet-bezwaarmakers dat één of meerdere zaken worden voorgelegd aan de belastingrechter voor een (nieuw) oordeel. Het uiteindelijke oordeel van de (hoogste) belastingrechter zal van toepassing zijn op alle niet-bezwaarmakers voor de jaren 2017 t/m 2020. De Staatssecretaris van Financiën zegt in dat kader toe dat niet-bezwaarmakers geen verzoek hoeven in te dienen bij de Belastingdienst om (alsnog) in aanmerking te komen voor eventueel rechtsherstel in box 3. Op dit moment hoeven niet-bezwaarmakers daarom geen actie te ondernemen.

De staatssecretaris geeft voor de volledigheid in zijn brief aan dat hij – mede gelet op de uitspraak van de Hoge Raad van 20 mei 2022 – verwacht dat de (hoogste) belastingrechter in het nadeel van niet-bezwaarmakers zal oordelen. Daardoor zou geen wettelijke verplichting ontstaan voor het kabinet om alsnog rechtsherstel te verlenen aan niet-bezwaarmakers.   

Contact

Heeft u vragen over de nieuwe massaal bezwaarprocedure voor niet-bezwaarmakers, de toekomst van box 3 en/of de andere relevante ontwikkelingen? En vraagt u zich af wat hiervan de eventuele gevolgen zijn voor uw situatie? Of heeft u interesse in een vrijblijvend kennismakingsgesprek? Neem dan contact op met uw Loyens & Loeff-adviseur of met een van onze adviseurs van het team Family Owned Business & Private Wealth.

Disclaimer

Hoewel deze publicatie met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaarden Loyens & Loeff N.V. en alle andere entiteiten, samenwerkingsverbanden, personen en praktijken die handelen onder de naam ‘Loyens & Loeff’, geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene informatie en kan niet worden beschouwd als advies.