De Zorgstal B.V. biedt vierentwintig uurs begeleiding aan personen met complexe psychiatrische ziektebeelden. Op 2 november 2021 is De Zorgstal failliet verklaard met aanstelling van mr. Weenink als curator. De rechter-commissaris heeft een voordracht gedaan om de burgemeester van de gemeente Hardenberg tot mede-curator aan te stellen. De rechter-commissaris stelde hiertoe dat door het faillissement, op korte termijn de zorg en begeleiding voor de cliënten van De Zorgstal weg dreigt te vallen. Dit zou betekenen dat de cliënten hun woonruimte bij De Zorgstal moeten verlaten. Het is de curator tot op heden niet gelukt om de dreigende situatie af te wenden. De curator loopt vast in een wirwar van wet- en regelgeving en wordt van het kastje naar de muur gestuurd, aldus de rechter-commissaris. Aangezien de burgemeester een zorgplicht heeft voor zijn inwoners, stelt de rechter-commissaris voor om de burgemeester te benoemen tot mede-curator. De rechter-commissaris is van mening dat de burgemeester in staat is om spoedig tot een adequate oplossing voor deze groep te komen.
De rechtbank oordeelt in haar uitspraak dat er voldoende aanleiding bestaat om de burgemeester tot mede-curator aan te stellen. Het feit dat de uiterst kwetsbare cliënten het risico lopen om hun zorg, begeleiding en woonruimte te verliezen acht de rechtbank niet in hun belang. De curator heeft weliswaar geen zorgplicht ten aanzien van de betreffende personen, maar inspanningen zijnerzijds hebben niet tot een oplossing geleid. Volgens de rechtbank moet de burgemeester, in tegenstelling tot de curator, beter in staat zijn om spoedig tot een adequate oplossing te komen. Dit is tevens in het belang van de boedel, aldus de rechtbank, ter voorkoming van mogelijke schadeaanspraken en nodeloze boedelschulden.
Een week later ontslaat de rechtbank op verzoek van de rechter-commissaris de burgermeester als mede-curator in het faillissement. Tijdens een gesprek tussen de rechter-commissaris en beide curatoren is inzichtelijk gemaakt wie welke rol op zich neemt bij het vinden van een tijdige oplossing voor de cliënten van De Zorgstal. Daarnaast wordt door de ambtenaren van de gemeente Hardenberg hard gewerkt aan een adequate oplossing. De gemeente biedt zo nodig een vangnet. Om deze redenen heeft de rechter-commissaris de rechtbank verzocht om de burgemeester als mede-curator in het faillissement van De Zorgstal te ontslaan.
Op grond van artikel 14 Fw wordt in een vonnis van faillietverklaring een rechter-commissaris benoemd en een of meer curatoren aangesteld. Op grond van artikel 73 Fw heeft de rechtbank de bevoegdheid om onder meer op verzoek van de rechter-commissaris een mede-curator aan te stellen en om een (mede-)curator te ontslaan. Bovenstaande beschikkingen van de rechtbank zijn op verzoeken ex artikel 73 Fw gebaseerd. Over het algemeen worden advocaten als curator aangesteld. In enkele faillissementen is bijvoorbeeld een accountant, bankier of makelaar aangesteld als (mede-)curator, maar voor zover auteurs bekend, is niet eerder een burgemeester aangesteld als mede-curator. Wel is deze ontwikkeling in lijn met de opvatting dat curatoren in zorgfaillissementen meer acht moeten slaan op maatschappelijke belangen, waaronder meer specifiek patiëntbelangen. De curator in een zorgfaillissement dient niet alleen de belangen van de gezamenlijke schuldeisers in acht te nemen, maar ook de belangen van de patiënten bij de continuïteit van de zorg. Deze opvatting is onder meer te lezen in het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar aanleiding van de faillissementen van MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen, maar ook in juridische literatuur over zorgfaillissementen. Toch valt niet te verwachten dat in de toekomst vaker een burgemeester zal worden aangesteld als mede-curator. Het doel waarvoor de burgemeester als mede-curator is aangesteld – het vinden van een adequate oplossing voor de cliënten – kan immers ook op een andere manier wordt bereikt. Dit volgt enkel al uit het feit dat de burgemeester na een week alweer uit zijn taken als curator is ontheven: de ambtenaren van de gemeente kunnen een adequate oplossing bieden.
