De ACM heeft onderzocht wat de gevolgen zijn van fusies in de verpleeghuissector op de prijs, de toegankelijkheid en de kwaliteit van de zorg. Deze resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het rapport ‘Onderzoek verpleeghuiszorg’. De concentratiegraad in de verpleeghuissector neemt toe, aldus de ACM. De ACM vat in het consultatiedocument de resultaten zijn van dit onderzoek kort samen en heeft aan welke stappen zij voorlopig wenselijk acht op grond van dit onderzoek. De ACM nodigt daarbij marktpartijen uit om te reageren op dit consultatiedocument.

Toenemende concentratiegraad in de verpleeghuissector

De ACM heeft aan de hand van empirisch onderzoek amper een betekenisvolle relatie kunnen ontdekken tussen de toenemende concentratiegraad in de verpleeghuissector en de toegankelijkheid, de betaalbaarheid en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg. Het onderzoek heeft de vraag opgeworpen of het nog wel nuttig is dat de ACM concentraties in deze sector blijft toetsen. Daarbij ziet de ACM de relevantie van deze toetsing nog steeds in, omdat de resultaten uit het onderzoek volgens haar niet zo sterk zijn dat de uitkomsten ervan volledig uitsluiten dat concentraties in de sector per definitie onschadelijk zijn.

De ACM is van mening dat het belangrijk blijft dat cliënten voldoende keuzemogelijkheden voor tussen aanbieders van verpleeghuiszorg behouden. Het risico bestaat dat aanbieders zich anders onafhankelijk kunnen gaan gedragen. Op zichzelf hoeft dat volgens de ACM echter niet nadelig voor de zorgverlening te zijn. Wel kunnen cliënten afhankelijk worden van bepaalde zorgaanbieders wat een probleem kan opleveren indien een aanbieder die zich onafhankelijk kan gedragen onvoldoende prikkels ondervindt om de kwaliteit en innovatie van zorg te blijven borgen.

Wijziging van de beoordelingscriteria van fusies in de verpleeghuissector wenselijk?

De ACM zegt nadrukkelijk niet te willen vooruitlopen op de consultatie, maar deelt wel al haar voorlopige gedachten over de mogelijke gevolgen van het onderzoek voor het concentratiebeleid van de ACM ten aanzien van de verpleeghuissector. Zo heeft de ACM de voorlopige intentie om bij de beoordeling van verpleeghuisconcentraties zich minder te zullen richten op de gevolgen voor de zorginkoopmarkt (de mogelijkheden van zorgkantoren om te kiezen tussen zorgaanbieders) en zich voornamelijk te gaan richten op de gevolgen voor de zorgverleningsmarkt (de mogelijkheden van cliënten om te kiezen tussen zorgaanbieders). De ACM zou zich slechts willen richten op de gevolgen voor de zorginkoopmarkt indien daar specifieke redenen voor zijn (bijvoorbeeld negatieve verwachtingen van een zorgkantoor).

Met betrekking tot de zorgverleningsmarkt wil de ACM in haar onderzoek voortaan de nadruk willen leggen op het aantal reële en volwaardige alternatieven dat na een potentiële concentratie overblijft voor cliënten. De ACM heeft daarbij een aantal voorbeelden gegeven van de beoordeling in specifieke situaties.

De ACM zal nu de reacties afwachten op de consultatie. Reageren op de consultatie kan nog tot en met 24 december 2021. Loyens & Loeff zal de vervolgstappen van de ACM volgen en hierover blijven rapporteren.

Heeft u vragen? Dan kunt u contact opnemen met Gert-Wim van de Meent en Robin Struijlaart.